Maxwell Maltz, 1950’li yıllarda görev yapan bir estetik cerrahtı. Dr. Maltz, gerçekleştirdiği operasyonlar sonrasında hastalarının iyileşme sürecinde belirgin bir patern gözlemlemeye başladı: Hastalarının yeni yüzlerine alışma süreci ortalama 3 hafta sürüyordu, yani 21 gün. Aynı patern, kol veya bacağı ampute edilmiş hastalarında da mevcuttu: Bir hayalet uzuv (phantom limb) hissetmeye başlamaları ortalama 21 gün alıyordu. Maltz, 1960 yılında yayımlanan Psycho-Cybernetics isimli kitabına şu cümleleri yazdı: “Bu deneyimler, bize eski bir zihinsel görüntünün silinip yerine yenisinin inşa edilebilmesi için ortalama 21 gün geçmesi gerektiğini işaret ediyor olabilir.”. Psycho-Cybernetics, dünya genelinde 30 milyondan fazla kopyası satılan büyük bir hit oldu.
Ardından tıpkı küçükken oynadığımız kulaktan kulağa oyunundaki gibi, Maltz’ın gözlemleri ve cümleleri zamanla dönüyor dolaşıyor “Bir alışkanlığı oturtmak için 21 gün gerekli ve yeterlidir.” oluyor. İşte bu, YANLIŞ bir bilgi. Peki 21 gün kuralı aslında bir mitten ibaretse, kaç gün alıyor bir alışkanlığı oturtmak? Kesin bir sayı vermek mümkün mü?
2010 yılında, Philippa Lally ve arkadaşları, 96 kişinin sağlıklı yeme-içme ve egzersiz alışkanlıkları edinme süreçlerini 12 haftalık bir periyotta inceliyorlar. Bu süre boyunca katılımcıların tamamı her günün sonunda o gündavranışı gerçekleştirip gerçekleştirmediklerini ve davranışın ne kadar “otomatik” hissedildiğini raporluyor. Sonuçlara göre, alışkanlık oturtmak için ORTALAMA gereken gün sayısı 66. Bununla birlikte, sonuçlar doğrultusunda bir alışkanlık oturtma aralığının “18 ile 254 gün arasında değiştiği” kaydediliyor. Bu süre, oturtulmak istenen alışkanlığın zorluğuna, kişiye ve içinde bulunulan koşullara göre değişkenlik gösteriyor.
Bu ne demek oluyor? Örneğin her gün kahvaltıdan sonra su içme alışkanlığını 20 günde edinmiş olabilirsiniz, fakat akşam yemeğinden önce 15 dakika egzersiz yapma alışkanlığını 40 gün geçmiş olduğu halde oturtamadıysanız üzülmeyin. Bir alışkanlığın zorluk derecesi ne kadar fazlaysa alışmak için gereken süre de o kadar fazla oluyor. Aynı zamanda bir arkadaşınız/yakınınız her gün kahvaltıdan sonra 10 dakika yürüme alışkanlığını 30 günde kazanmış olabilir. Bu demek değil ki bu alışkanlığı edinmek sizin için de kesinlikle 30 gün sürecek. Belki 25 günde başaracaksınız, belki 45. Önemli olan kendinize ve alışkanlığınıza zaman tanımak, kendinizi başkalarıyla kıyaslamamak ve Zinciri Kırma! yöntemiyle gelişiminizin takibini yapmak.
Kaynak:
Lally, P., Jaarsveld, C. H., Potts, H. W., & Wardle, J. (2009). How are habits formed: Modelling habit formation in the real world. European Journal of Social Psychology,40(6), 998-1009. doi:10.1002/ejsp.674
