Dr. John Gottman, 40 yılı aşkın bir süredir evli çiftlerde duygu dinamikleri, mutlu ilişkilerdeki ve boşanmaya doğru giden ilişkilerdeki paternler üzerine çalışmalar yapan bir psikolog. Gottman’ın çiftlerden veri toplamak için oldukça özel bir yöntemi var: çiftleri oturma odası görünümündeki “laboratuvarına” davet etmek. Gottman çiftlerle önce sohbet ediyor, ardından yavaş yavaş onları sıklıkla tartıştıkları konulara çekiyor. Bu sırada minik sensörler kullanarak kişilerin kalp atış hızı, ter bezlerindeki aktivite vb. fizyolojik değişimler de kaydediliyor. Aynı zamanda odaya yerleştirilmiş gizli kameralarla da çiftlerin sözlü ve sözsüz iletişimleri gözlemleniyor. Çoğu zaman, birkaç araştırmacı partnerlerin birbirlerine söyledikleri her cümleyi duygusal değerine göre kodlayarak kaydediyor, bazen de biraz daha ileriye giderek jest ve mimikler dahi göz önünde bulunduruluyor. Gottman her çifti yaklaşık 10 yıl süreyle takip ediyor.
Sonuçta ne mi oluyor dersiniz? Gottman ve ekibi inceledikleri çiftleri 2 gruba ayırıyor:
- evliliklerinde sağlıklı ve mutlu bir birliktelik yaşayan çiftler
- evlilikleri kırılmaya başlamış, birlikteliklerinden zevk alamayan, “mutsuz” çiftler
Gottman ve ekibinin analizleri neticesinde ortaya çıkan sonuçlar ise oldukça çarpıcı:
Sağlıklı ve mutlu bir ilişki içerisindeki çiftler birlikteliklerinde her 5 pozitife karşılık 1 negatif deneyim yaşıyor, yani belirgin bir 5:1 oranı mevcut.
Yolunda gitmeyen ilişkilerde ise bu oran 0.8:1, yani negatif deneyimlerin sayısı pozitiflere ağır basıyor.
Burada “deneyim” kelimesi hem sözlü (örn: iltifat etmek) hem sözsüz iletişimi (örn: göz devirme) kapsıyor.
Negatiflerin zihinsel tartımızda pozitiflere kıyasla daha ağır çektiğini biliyoruz artık. Gottman’ın araştırmaları bize gösteriyor ki her ne kadar “flourishing” düzeyine çıkmak için gereken bireysel eşik değeri 3:1 olsa da, konu ilişkiler olduğunda ortamı biraz daha “ısıtmakta” ve bu oranı biraz daha yukarılara çekmekte fayda var.
Kaynak:
Gottman, J. M. (1994), What Predicts Divorce? The Relationship Between Marital Processes and Marital Outcomes (Hillsdale, NJ: Erlbaum).
Gottman, J. M., and N. Silver (1999). The Seven Principles for Making Marriage Work (New York: Three Rivers Press).